Pisso-chin(-d'autouno)
Taraxacum autumnale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.
Nom en français : Pissenlit d'Automne.
Descripcioun :Li flour d'aquéu pisso-chin sorton dóu tèms di plueio d'autouno. Fai de rouseto de fueio contro lou sòu e qu'an touto formo. Se destrìo dis àutri pisso-chin que li bratèio de la flour coumpausado soun proun banarudo, emé un larjo bord roso o palinous (seiciounSCARIOSA ).
Usanço :Emai siegue pas lou mai coumun e peréu un pau pichot, se pòu retrouba dins l'ensalado champanello.
Port :
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Tepiero seco
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taraxacum autumnale Castagne, 1845
(= Taraxacum minimum, 1869 (V.Brig. ex Guss.) N.Terracc. )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753